Yoksullara yardım konusunda son yıllarda yaşanan olumsuz örnekler nedeniyle çoğumuzun aklında; yapılan yardımların gittiği yere ilişkin bir soru işareti, kuşku oluşsa da, bir fenerin ışığına ihtiyaç duymadan karınca kararınca inandığımız derneklere yardım etmeyi sürdürüyoruz. Yardım konusu, özelikle şu Ramazan günlerinde daha bir hareketlilik kazanıyor. Oysa yoksulun yardım ihtiyacı sadece Ramazan’da değil, 12 ay sürüyor.
İzmir’de tam 67 yıldan bu yana “yardım” kültürünü kesintisiz yaşatan ve milyonlarca insanın yaşamına dokunmuş derneklerden biri de İzmir İl Fakirlerine Yardım Derneği. Dernek, Ramazan ayı nedeniyle oldukça hareketli günler yaşıyor şu sıralar.
Bir yardım derneğini ayakta tutabilmek
İzmir İl Dernekler Müdürlüğü’nün verilerine göre İzmir’de kayıtlı 12 bin 567 dernek bulunuyor. Bugün bu derneklerin yüzde 45,45’i faal. Yüzde 54,55’i ise fesh etmiş durumda. Bunca dernek içinde hala etkinliğini sürdüren dernek sayısı 5 bin 712 iken, İzmir’de “Kamu yararına” statüsünü taşıyan dernek sayısı sadece 22.
İzmir’de 100 yıldır ayakta kalmış ticari kurum kuruluş sayısı bile sınırlıyken, bir yardım kuruluşunu 67 yıl ayakta tutabilmek gerçekten zor bir iş. Kamu yararına dernek statüsündeki İzmir İl Fakirlerine Yardım Derneği’nin başında, ismi marka olmuş bir halkla ilişkiler uzmanı Sancar Maruflu var. Bayrağı uzun yıllar birlikte çalıştıkları rahmetli Mazhar Zorlu’dan devralmış.
“Temel felsefemiz dilenmeyen, kimseye avuç açmayan fakire yardım etmek” diye söze başlayan Sancar Maruflu İzmir’de insanların yüzde 68’inin yoksulluk sınırında yaşadığını belirtiyor. Bu rakamın yüzde 38’ini ise açlık sınırındaki insanların oluşturduğuna dikkat çekiyor. “Günlük yaşayan, geçimini günlük ne bulduysa sağlayan bir kesimden söz ediyoruz” diyen Maruflu’ya, “Özellikle Ramazan aylarında öne çıkan, belediyelerin yardımları nereye gidiyor?” diye soruyoruz Yanıtı oldukça manidar.
“Bu soruyu ben de soruyorum. Soruyorum hepsine, benim fakirimden çoğunun bu yardımlardan haberi yok. Bizim dağıtım yaptığımız fakirler gerçekten fakir. Ben her birine kefilim. Çünkü hepsi araştırılıyor. Muhtardan, karakoldan kayıtları inceleniyor. Peki sosyal demokrat belediyelerin yaptığı yardımlar nereye gidiyor? Ben de soruyorum.”
Yardım işinin çok ciddi bir organizasyon olduğunu dile getiren Sancar Maruflu, belediyelerin bu konuda başarılı olduğuna inanmıyor. “Belediyeler yardım yapacakları zaman mahalle muhtarlarıyla mutlaka görüşmeli. Benim fakirime yardım gitmiyorsa, ulaşamıyorsa bu organizasyonlarda sorun var demektir. Çünkü bizden yardım alan kişi gerçekten ihtiyaçlı” diyen Maruflu, şu görüşleri paylaşıyor:
“Dünyanın her ülkesinde Londra’da da, Pariste de yoksul insanlar var. Her ülkenin, her metropolün fakiri olur mutlaka. Ama onlar bunu bir sisteme oturtmuş. Belediyeler büyük halkevleri, merkezler yapmış. Üstelik sadece gıda yardımı değil, aş evleri var. İnsanlar kayıtlı, gelip yemeğini burada yiyor, gününü geçiriyor, bazı yerler yataklı. Bu zor bir şey değil. Belediyelerin olanaklarıyla çok kolay yapılabilecek bir iş, ama organize olmak ve sistemli çalışmak gerekiyor. Öte yandan buraya gelen insanlar küçük el işleri yapıyor, insanlar üretici haline getiriliyor. Bunların satışından küçük gelirleri bulunuyor. Bunları yapmak zor değil.”
Fakiri biz buluyoruz
İzmir İl Fakirlerine Yardım Derneği’nden destek alan ihtiyaç sahiplerine kendilerinin ulaştığına dikkat çeken Sancar Maruflu, “Biz dilenmeyen fakire, ihtiyaç sahibine ulaşıyoruz. İzmir’de yoksulluk sadece çeperlerde değil, kentin merkezinde de çok yoksul ama bunu söyleyemeyen insanlar var. İşte biz onlara mutlaka ulaşıyoruz” diyor. Bu Ramazan ayında üç bin aileye destek vereceklerini belirten Sancar Maruflu, bu ay 1750 ailenin yardımlarının tamamlandığını söylüyor. Yoksulların en çok gıda talebinde bulunduğunu anlatan Maruflu gelen yardımlar doğrultusunda giysi ya da eşya yardımı yapabildiklerini de belirtiyor.
İzmir’in önde gelenlerinin eseri
Derneğin 1947 yılında bir avuç İzmirli hayırsever tarafından kurulduğunu anlatan Maruflu, İzmir’de bugün yardım anlayışının değiştiğini dile getiriyor. “Bugün İzmir’de kökleşmiş, yerleşmiş bir yardım kültüründen söz edemeyiz, ancak dürtülerle canlanan bir kültür var. Bu durum hayır kuruluşlarında da aynı. Yardımların yönetimi kişilerle gidiyor” diyor. İzmir İl Fakirlerine Yardım Derneği’nin bir kitle hareketi olarak başladığını anımsatan Sancar Maruflu, bir avuç insanla başlayan yardım çalışmalarının yine bir avuç insanla ayakta tutulup bugünlere geldiğini anlatıyor. “Önemli olan sistemi oturtmak. Bugün ben varım yarın bir başkası. Bayrağı devralacak birisi mutlaka olur. Yeter ki sistem kurulmuş olsun. Burada bunu yapmaya çalışıyoruz” diye ekliyor.
Burs sayımız azaldı
Geçmiş yıllarda derneğin çok daha fazla üniversitede okuyan gence yardım ettiğini söyleyen Sancar Maruflu, devletin kamu yararına dernek statüsündeki derneğe kota koyduğunu, daha çok yardım ağırlıklı çalışmaya yönelttiğini dile getiriyor. “Bize bağışçılarımız taahhütte bulunurdu. Diyelim doktor kendisi, Ben tıp öğrencisi okutacağım’ der, parasını ayırırdı. Bizim bugün hala Mazhar Zorlu’nun, Enis Berki’nin ayırdığı fonla okuttuğumuz gençlerimiz var. Bunu arttırmayı çok isteriz” diye anlatıyor bugünkü durumu.
Damlaya damlaya göl olur
67 yıllık dernekte 47 yıldır hizmet veren Sancar Maruflu, bugün dördüncü kuşak bağışçıları bulunduğunu gururla anlatıyor. Geçmiş yıllarda Kestane Pazarı’ndaki esnafın çok daha fazla bağışçı olduğunu, bugün yardım yapılan adreslerin değiştiğini anlatırken, dernekçilikte din, dil, mezhep farkı olmadığını, yardıma kimin ihtiyacı varsa ona el uzatılması gerektiğini vurguluyor. Derneğin kurulduğu ilk yıllarda kentteki gayri müslümlere de çok destek verildiğini anlatan Sancar Maruflu, bugün de bu yardımların sürdüğünü belirtiyor.
Kurumlar da yardım etmeli
Derneğin ilk kurucuları arasında adı İzmir’le özdeşleşmiş sanayiciler, doktorlar, belediye başkanları, sanatçılar, eğitimciler var. Kişilerin yanı sıra kurumların da İzmir’in derneği olan İzmir İl Fakirlerine Yardım Derneği’ne ilgi göstermeleri gerektiğini belirtirken Maruflu biraz sitemle konuşuyor. “Biz isteriz ki, İzmir Ticaret Odası, Ege İhracatçı Birlikleri, Ege Bölgesi Sanayi Odası, İzmir Ticaret Borsası, EGİAD, ESİAD gibi kurumlar da bağışçımız olsun. Bu kurumların kurucularından, üyelerinden bağışçılarımız var elbette ama kurumlar da kentin yoksuluna sahip çıkacak girişimlerde bulunabilirler” diyor.
“Kamu yararına dernek” statüsündeki İzmir İl Fakirlerine Yardım Derneği, bugün Alsancak’ta TEV İş Merkezi’nde kendilerine 99 yıllığına verilen ofiste hizmet veriyor. Derneğin her yanı gelen giysiler, eşyalar ve malzemelerle dolu. Derneğin emektarı İrfan Işık işe başlayalı 34 yıl olmuş. Sancar Maruflu ile görüştüğümüz sıra yardımsever bir vatandaşın bağışını kabul eden Dernek Müdürü Gülten Tunç ise “16 yıl nasıl geçti anlamadım, her gün yeni bir başlangıç burada” diyor.
Duvarlarda Behçet Uz’dan Mazhar Zorlu’ya, İhsan Alyanak’tan İsmail Sivri’ye onlarca bağışçının, İzmirli yardımseverin fotoğrafları asılı. Kadın kollarındaki üyelerin derneğe bağış toplamak için yaptığı çalışmaların fotoğrafları, “Bu işte ne çok emektar, alın teri var” dedirtiyor.
Üniversite yıllarında çok sevdiğim bir yakınım aracılığıyla İzmir İl Fakirlerine Yardım Derneği’nden burs almış başarılı bir öğrenci olarak biliyorum ki, derneğe yapılan katkı gerçekten yerine ulaşıyor.
“Ramazan’da ya da Kurban bayramında nereye katkı yapabilirim?” diye düşünüyorsunuz, gönül rahatlığıyla arayabileceğiniz yerlerden biri İzmir İl Fakirlerine Yardım Derneği. Derneğin numaraları 0.232. 464 35 75 – 421 48 52.
Dernekten ayrılırken Sancar Maruflu, “Bağışın büyüğü küçüğü olmaz. Damlaya damlaya göl olur. Bu yıl kişi başı fitre 10 lira. Dört kişilik bir aile 40 lira ödüyor. Bu para bile yeter yoksula destek olmak isteyene. Biz İzmir’i, İzmirliyi 67 yıldır kucaklıyoruz burada. İzmirlinin İzmirliye yardımcı olabileceği en doğru adreslerden biri burası” diyor.
TEV’in kapısından çıkarken yanında torunu olan yaşlı bir kadınla karşılaşıyorum. “Kızım, burada yardım yapan bir dernek varmış” diye soruyor. İçim huzurla yerini tarif ediyorum.
Category: Köşe yazıları