İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Avrupa Bisiklet Yolları Ağı’na (EuroVelo) girmek için yaptığı başvuru Ekim ayında onaylandı, böylece İzmir bu ağa katılan ilk Türk kenti oldu.15 rotadan biri olan EuroVelo8 Akdeniz aday rotasındaki İzmir’de, Aralık ayında 11. Travel Turkey Fuarı’nda kapsamında bir çalıştay düzenlendi. Sonuçları henüz açıklanmadı bu çalıştayın. Bisiklet turizminin yol haritasının çizildiği, çalıştaya katılan İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökçe’nin, “Bu uzun ve zorlu yürüyüş Türkiye’nin ilk ve önemli bir adımı olacak” dediği etkinlikte aldığım notları daha ayrıntılı paylaşmak istedim.
Bisiklet kruvaziyerden bile karlı

EuroVelo projesi turizmini çeşitlendirmek isteyen İzmir için çok önemli bir turizmi olanağı sunuyor. Söz konusu proje, aslında her fırsatta artık gelmediği için karalar bağladığımız kruvaziyer turizminden bile daha karlı bir turizm çeşidi olarak biliniyor. “Avrupa’yı bisikletle gezme projesi” de diyebileceğimiz EuroVelo ağı ile ülkenize gelen turist, hem daha fazla konaklıyor hem de daha fazla para bırakıyor.

Turistin pedal çevirdiği kırsal alanlarda ise konaklamadan yeme içmeye, araçların servis hizmetine kadar çok sayıda sektör için sürdürülebilir bir ekonomi oluşuyor. Almanya, Avusturya, İtalya, İsviçre, Hollanda, İspanya, İngiltere, İskoçya hem bisikletin en çok kullanıldığı hem de birbirine bağlı bisiklet rotalarının en güzellerinin bulunduğu ülkeler arasında yer alıyor. Bu ülkelerde bisikleti sadece turistler kullanmıyor elbette, bisiklet kullanmak artık bir kültüre dönmüş durumda. Güvenli bisiklet yolları, park alanları, toplu ulaşım araçlarındaki donanımlar, çocukları, gençleri bisiklet kullanmaya yönelten uygulamalar yaşamın doğal bir parçası bu ülkelerde.
Avrupa bisiklet rotasıyla birbirine bağlı

EuroVelo, Avrupa’yı her yönden birbirine bağlayan, 15 farklı uzun mesafe bisiklet rotasını birleştiren bir ulaşım ağı. En az iki ülkeyi hedefleyen ağda, rota üstünde bazen 10 ülke bile bulunuyor. Merkezi Brüksel’de olan Avrupa Bisikletçiler Federasyonu’nun (ECF) en önemli projelerinden biri olan bu ağın 2020 yılında 70 bin kilometre hedefine ulaşması planlanıyor. Bisiklet turizmi, sağlığa, çevreye sağladığı yararların yanı sıra Avrupa ülkelerinde yerelde kalkınmayı destekleyen önemli bir turizm çeşidi olarak görülüyor.
Gaziemir’deki Fuarİzmir’de yapılan toplantıda verilen bilgilere göre, Avrupa’da yıllık 2,3 milyar günlük bisikletli turizm turu ile 20,4 milyon konaklamalı bisikletli turu düzenleniyor. Günlük turlarda ortalama 14 Euro, konaklamalı turlarda ise 57 Euro günlük harcama yapılıyor. Avrupa’da bisikletli turizmden yıllık 44 milyar Euro gelir sağlanırken, EuroVelo ağı bu gelirden yılda 7 milyar Euro gelir sağlıyor.
İzmir bisiklet turizmine çok uygun

Avrupa Bisikletliler Federasyonu EuroVelo Proje Birimi Sorumlusu Jesús Freire, Türkiye’nin de 1983 yılında kurulan, 40 ülkede 80 üyesi bulunan Avrupa Bisiklet Ağı’nın üyesi olduğunu belirtiyor. Freire, Türkiye’nin bisiklet turizmine en uygun kentlerinden birinin İzmir olduğunu söylüyor, EuroVelo rotalarının ulusal, bölgesel ve yerel rotalardan oluştuğunu anlatırken, bisiklet turizminin 5 binden fazla iş kolunu desteklediğini dile getiriyor.

Avrupa Komisyonu verilerine göre Avrupa’da bisikletli turizmin yıllık 44 milyar Euro getirisi olduğuna dikkat çeken Freire, daha çok üst gelir grubunun tercih ettiği kruvaziyer turizminin yıllık getirisinin 39,4 milyar Euro olduğunun altını çiziyor.
Bisiklet turizminin ekonomik etkilerinden örnekler veren Jesús Freire, Almanya’nın yılda 11,37 milyar Euro, Fransa’nın 7,49 milyar Euro, Hollanda’nın 2,57 milyar Euro, İspanya’nın 1,6 milyar Euro geliri olduğunu belirtiyor.
Bu son derece keyifli ve yüksek gelir getiren bisiklet turizminin gelişmesi için rotalarda güvenliğin önemine değiniyor Freire. Rota üstündeki yönlendirme levhaları, rotaların yer aldığı aplikasyonlar içinse “Bu ağların olmazsa olmazı” diyor. Kent içi ulaşımda toplu taşım araçlarının da bisikletlilere destek vermesi gerektiğini belirtiyor.
İstihdamı destekliyor

Toplantıda konuşan EuroVelo İspanya Koordinatörü Angeles Lopez ise, ülkelerinde üç rotaya bölünmüş 4 bin kilometrelik bir ağ bulunduğunu söylüyor. “Bu rotalarda tıpkı İzmir’in sahip olduğu güzellikler gibi harika bir kültürel miras, doğal güzellikler var” diyor. Avrupa Birliği’nin desteklediği bu proje sayesinde İspanya’da çok farklı alanlarda istihdam yaratıldığına dikkat çekiyor. “İspanya’da deniz, kum, güneş turizmine alternatif olan bu turizm çeşidiyle gelenler daha fazla para harcıyor ve daha çok kalıyorlar” diyen Lopez, 2014 yılında 17 bini aşkın kişi bu sektörde çalışırken 2020’de bu rakamın 29 bine yaklaşacağını sözlerine ekliyor.
Avrupalı bisikleti tercih ediyor

EuroVelo Ulusal Koordinatörü Feridun Ekmekçi ise 34 milyon Avrupalı’nın ulaşımda bisikleti tercih ettiğini belirtiyor. Avrupa Bisiklet Yolları Ağı’nın 20 yıl önce kurulduğunu anımsatan Ekmekçi, bisikletli ulaşımda hedefin yüzde 7,4’ten yüzde 15’e çıkması durumunda 400 milyar Euro tasarruf edileceğini, bu paranın 891 üniversite kurulacak kadar bir ekonomik gelire denk geldiğini örnek veriyor.

Türkiye’de planlanmış EV13 no’lu rotanın Bulgaristan üzerinden ülkemize girerek Edirne ve Kırklareli’nden geçtiğini ve yaklaşık 140 kilometrelik bir rota olduğunu belirtiyor. “Bu rotaları geliştirmek istiyoruz” diyen Feridun Ekmekçi, bisiklet turizminde yerel yönetimlerin, sivil toplum kuruluşlarının ortaklaşa çalışması gerektiğine dikkat çekiyor.
Ekmekçi, bu çalışmalara 2016 yılında başlayan ve çok kısa sürede yol alan İzmir Büyükşehir Belediyesi’ni 16-20 Nisan 2018 tarihinde Kapadokya’da yapılacak Geleceğin Şehirleri Kongresi’nde de görmek istediklerini ekliyor.
Bisiklet takımı Atatürk’ün isteği

EuroVelo Ulusal Koordinatörü Feridun Ekmekçi Atatürk’ün 1927 yılında sporla ilgili çalışmaları düzenlerken, “Bisiklet takımlarınızı kurun” dediği bilgisini de paylaşıyor. Ankara’da, Edirne’de ve Karst’ta daha yol, iz, rota yokken Muhafız Gücü Bisiklet Takımı’nın 14 bisikletten oluştuğunu, 1928, 1929 ve 1931 yıllarında Edirne’den Sarıkamış’a kadar bisikletle ilgili çalışmalar yapıldığını söylüyor Ekmekçi, “Bu çalışmalar bizim ilham kaynağımız” diye konuşuyor.
EuroVelo8 Akdeniz Rotası
EuroVelo8 Akdeniz Rotası İspanya’dan başlıyor. Fransa, Monaco, İtalya, Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ, Arnavutluk’tan devam edip Yunanistan ve Kıbrıs olmak üzere 11 ülkeden geçiyor. 5 bin 888 kilometrelik bisiklet yolları ağı, İzmir’in de eklenmesiyle 6 bin 379 kilometreye çıkıyor.

EuroVelo8 Akdeniz Rotası’nın uzantısında yer alan İzmir’e gelmek isteyen bisiklet severler, Sakız’dan Çeşme’ye veya Midilli adasından Ayvalık’a deniz yoluyla geçebilecek ve Dikili üzerinden Bergama, Aliağa, Foça, Sasalı, Urla, Çeşme, Alaçatı, Seferihisar, Gümüldür’den Selçuk’a ulaşacak. UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan Bergama ve Selçuk ilçelerini de birbirine bağlayacak bu ağ, 491 kilometre uzunluğunda olacak.
EuroVelo için sunulan İzmir rotaları arasında Çeşme İskele – Klazomenai Rotası, Urla İskele – Ürkmez (Lebedos) Rotası ve Ürkmez (Lebedos) – Selçuk (Efes) Rotası bulunuyor. Söz konusu rotalarda çok sayıda antik kent, temiz bir deniz, doğal güzellikler, yöresel lezzetlerin bulunduğu yerel işletmeler ve konaklama tesisleri yer alıyor.
EuroVelo ağında 15 farklı rota var

EuroVelo ağında 15 farklı rota bulunuyor. Bu rotaları izleyerek rota kapsamındaki ülkelerin tarihi, turistik ve kültürel, ama en çok da doğal güzelliklerini görme olanağınız var. En popüler rotalardan biri EuroVelo 6-Atlantik Karadeniz Rotası on ülkeyi kapsıyor. EuroVelo 15, Ren Nehri Rotası dört ülkeyi kapsayan bir başka popüler rota. Bu rotada İsviçre, Fransa, Almanya ve Hollanda’nın tüm güzellikleri yer alıyor. EuroVelo 7 – Güneş Rotası Norveç’ten İtalya’ya kadar sürüyor. Finlandiya’dan İspanya’ya kadar olan EuroVelo 3 Seyyah Rotası. EuroVelo 13 ise Edirne’nin de içinde bulunduğu Doğu Bloğu ülkelerini içeren Demir Perde Rotası. www.eurovelo.org alan adlı web sitesinde, projedeki 15 rotaya ilişkin ayrıntılı bilgiye yer veriliyor.