Ödemiş Ticaret Odası Başkanı Rıfat Eriş, katalog çalışmasının Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Berber tarafından altı ayda tamamlandığını söyledi. Eriş, “Bu çalışma ilçe bazında bir ticaret odası tarafından yapılmış ilk arşiv kataloğu. Aynı zamanda kendi hizmet binamızın beşinci katında oluşturulacak Ödemiş Ticaret Odası Arşivi ve İhtisas Kütüphanesi ile ticaret sergiliğinin ön çalışması” dedi.
Araştırmacılara kaynak olacak
Cumhuriyetin ilk ticaret odalarından biri olan Ödemiş Ticaret Odası’nın kuruluş tarihi 1923 olarak biliniyor. Prof. Dr. Engin Berber, Aydın Salnamesi’nde odanın 1893 yılı yılında Ödemiş Ticaret ve Ziraat Komisyonu adıyla hizmet verildiği bilgisinin yer aldığını dile getiriyor. Kuruluş tarihi bu kadar eskiye giden odanın, üye olan tüccarların savaşlara, krizlere, darbelere, teknolojik gelişmelere, desteklere nasıl tepki verdiğini araştırmak istediklerini dile getiren Rıfat Eriş, bu amaçla ellerindeki tüm dökümanların bir envanterini çıkardıklarını anlatıyor.
Prof. Dr. Engin Berber, daha önce Ödemiş Belediyesi Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi’ni (ÖYKAM) ilçeye kazandırmış bir tarihçi. Oda için yapılan çalışmanın kentin ekonomi tarihi açısından önemine değinen Prof. Dr. Berber, “Envanter çalışması sırasında 550 defter, sekiz albümde toplanan üç bine yakın fotoğraf, 1920 yılından bugüne kadar dijital ortama aktarılmış Resmi Gazete kayıtları ile 2 bin dolayında kitap kayıt altına alındı. Bu kayıtlar sonrası katalog oluştu. Çalışma kitaba dönüştüğünde kütüphanelere, ticaret odalarına, üniversite kütüphanelerine gönderilecek” diyor.
Odanın üyeleri arasında bir dönem bölgede yaşayan Rumlar’ın, Ermeniler’in de bulunduğunu, ancak o dönemlere ilişkin kayıtlara ulaşılamadığını kaydeden Prof. Dr. Engin Berber, odada korunabilmiş en eski belgenin 1941 yılına ait olduğunu söylüyor. Prof. Berber, Ödemiş Ticaret Odası’nın beşinci katında, 200 metrekarelik bir alanın arşiv, kütüphane ve ticari sergi salonu olarak düzenleneceğini belirterek şu bilgileri veriyor:
“Oda kurulduğu ilk günden itibaren Küçük Menderes Havzası’nın kalkınmasına öncülük etmiş, ilkler yaşanmış. 1927 yılında İzmir Sanayi ve Ticaret Odası Dergisi, Osmanlıca ve Fransızca yazılan bir sayısını Ödemiş’e ayırmış. Kapağının görseli katalogda da var. 1933 yılında ‘Cumhuriyet’in 10. Yılına Armağan’ adında bir kitap basılmış bu odada. Bu kitabın bir örneği Milli Kütüphane’de ve Yıldız Kent Arşivi’nde şu anda. Yine Türkiye’de ‘milli’ ismini taşıyan ilk fuarın kurucusu bu oda. 1982’de yapılmış bu fuar ve daha sonra belediyeye devredilmiş. Bu çalışmanın ardından kayda geçen ve katalogda yer alan kitaplarla oluşacak kütüphane akademisyenlere, o dönemin sosyolojik olaylarını araştırmak isteyen tarih, çalışma ekonomisi, ziraat bölümü öğrencilerine, araştırmacılara kaynaklık edecek. Bir dönemin ticari yaşamına açıklık getirecek. Ödemişte dönüşen, gelişen, değişen ticari yaşama ışık tutacak. Bu arşivden çok sayıda doktora ve yüksek lisans tezi çıkacak. Sergi alanında ise eski teraziler, ağırlıklar, hesap makineleri, arşivden çıkan afişler, hisse senetleri örnekleri, fotoğraflar, ipek, tütün, pamuk üretiminde kullanılan objeler, 1942 tarihli elle tutulmuş karar defterleri sergilenecek.”
Tarımın yıldızı Ödemiş
Odanın yeni hizmet binasında bir araya geldiğimiz Ödemiş Ticaret Odası Başkanı Rıfat Eriş, yaptıkları çalışmalara ilişkin de bilgi verirken coğrafi işaret ve garanti marka çalışmalarına Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi (UR-GE) projesini de eklediklerini anlattı. Ödemiş’te son yıllarda özellikle süs bitkileri üretiminde yoğunluk yaşandığını dile getiren Eriş, Türkiye’de süs bitkisi üretiminin yüzde 34’ünü karşılayan ilçede geliştirecekleri UR-GE projesine 17 firmanın başvurduğunu söyledi.
Tarım Bakanlığı’nın uzun yıllar süs bitkileri üretimini fidancılıkla aynı doğrultuda gördüğünü söyleyen Rifat Eriş, “Oysa süs bitkilerinin katma değeri fidancılıktan daha iyi olabiliyor” dedi. Türkiye’nin her yerinden çok sayıda firmanın dünyanın en verimli üç ovasından birine sahip Ödemiş’te tesis kurup üretime başladığını belirten Eriş, “Bu projeyle firmaların ihracat potansiyeli artırılacak, daha kurumsal hale gelecek. Ayrıca planlı bir üretime geçilecek” görüşünü dile getirdi.
Marka tescil çalışmaları
Rifat Eriş, Patatesin Ödemiş Ticaret Borsası tarafından 2002 yılında, Bozdağ Kestane Şekeri’nin ise ilçede üretim yapan bir özel şirket tarafından 1999 yılında tescil edildiğini söyledi. Eriş, “Sırada Ödemiş Teneke Tulumu, Ödemiş Tulum Loru, Ödemiş Çekişte Zeytinyağı var. Bunların Garanti Marka Tescili için oda olarak başvurularımızı yaptık. Çavuşdağı Kurufasulyesi ve Töngül Pidesi içinse coğrafi işaret çalışmalarımız sürüyor” diye konuştu.
Kestane üretiminin merkezi
Ödemiş yılda üç kez ürün alınabilen verimli topraklarıyla ekonomisi tarıma dayanan bir ilçe. İlçede başlıca yetişen tarım ürünleri patates, incir, kestane, zeytin, susam, tütün, üzüm ve yaş sebzeler. Ülkemizde kestane denildiğinde akla ilk önce Bursa gelse de, kestane üretiminin yüzde 65’inin Ödemiş’te gerçekleştiğini söyleyen Rıfat Eriş, “Hatta başta Bursa olmak üzere, kestane şekeri üretilen yerlere de ürün Ödemiş’ten gidiyor” dedi.
Bozdağ Kestanesi’nin 1999 yılında ilçedeki bir işletme tarafından tescillendiği anlatan Eriş, kestane şekerinin sadece üç türden yapıldığını, bölgede yıllık 65 ile 75 bin ton arasında kestane üretildiğini belirtti.
Süt için de proje üretilecek
Günlük 1 milyon tonu aşkın süt üretimiyle Türkiye’nin bu alanda lider ilçelerinden biri olan Ödemiş’in Küçük Menderes havzasındaki en önemli süt üretim merkezlerinden biri olduğuna dikkat çeken Ödemiş Ticaret Odası Başkanı Rıfat Eriş, ilçede 38 mandıra bulunduğunu anlattı. Kasım ayında Ödemiş Ticaret Odası öncülüğünde Küçük Menderes Süt Hayvancılığı Ürün ve Ekipmanları Fuarı düzenleneceğini belirten Eriş, Ödemiş Fuar Alanı’nda yapılacak fuarın bölgedeki tarım ekonomisi için önem taşıdığını dile getirdi.
Ödemiş OSB önemli
Süs bitkileri için başlatılan UR-GE çalışmasının yakında mandıra ve süt ürünleri satışı ile tarım makinaları konusunda da yapılacağını kaydeden Rıfat Eriş, ilçede tarımsal üretimin çokluğuna karşın bu ürünleri işleyecek sanayinin yeterince gelişemediğini dile getirdi. Eriş, “Tarım ve tarıma dayalı sanayi yatırımlarının artırılması ve kestane şekeri, patates cipsi, dondurulmuş kumpir, süt tozu gibi yerel ürünlere katma değer sağlayacak ürünler oluşturulması için Ödemiş Organize Sanayi Bölgesi çok önemli. Kiraz’da bulunan OSB, 3 bin 500 kişiye istihdam sağlayacak. Şu an hiç yerimiz kalmadı ve yakında ikinci OSB için çalışmalarımız başlayacak” dedi.
Turizm için İZTAV’dan destek
Ödemiş’in turizm alanında gelişmesi için de çalışmalar yaptıklarını anlatan Rıfat Eriş, İzmir Tanıtma Vakfı’nın üyesi olan odanın taleplerini de paylaştı. Rifat Eriş, “İZTAV’dan beklentimiz, İzmir’i anlatan tanıtım çalışmalarında sadece deniz kum güneşi bulunan kıyı bölgelerine değil, Ödemiş gibi ilçelerin değerlerine de yer verilmesi. Kent tanıtımı için davet edilen blogger’ları Ödemiş’te de görmek, ilçemizin güzelliklerini, değerlerini onlara da anlatmak istiyoruz” diye konuştu.
Ödemiş Ticaret Odası Başkanı Rıfat Eriş, Lübbey’in korku turizmi, Birgi’nin kültür ve din turizmi, Bozdağ’ın kayak, Gölcük’ün eko turizm için çok güzel alanlara sahip olduğunu söyledi. İlçedeki konaklama tesislerine ilişkin de bilgi veren Eriş, “Ne yazık ki şu anda yeterli yatak kapasitesi yok. Üç otel var ilçede, birisi üç yıldızlı. Ancak butik otel konusunda değerlendirilecek çok güzel konaklar, yapılar var Ödemiş’te. Yatırımcıları ilçede saklı kalmış değerleri keşfetmeye davet ediyoruz. Oda olarak her türlü desteğe hazırız” dedi.
Category: Köşe yazıları