İzmir basını 4 Temmuz 2020 Cumartesi günü, çok değerli bir meslek büyüğünü yitirdi. 96 yaşında yaşama veda eden Haluk Cansın çevresine ve meslektaşlarına hem iş hem de aile yaşamıyla örnek olmuş İzmir’in saygın gazetecilerinden birisiydi. Bir dönem birlikte çalıştığı meslektaşları, veda günü sıcağa ve ilerlemiş yaşlarına karşın, son yolculuğunda yalnız bırakmadılar arkadaşlarını.
Kızı Nazlı Ege Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu’nda sınıf arkadaşımdı. Ona “Haluk Amca” diye sesleniyordum. Yeni Asır Gazetesi’nde staj yapmama ve gazetecilik pratiğiyle tanışmama Haluk Amca vesile oldu. Onunla 30 yılı aşkın süredir hep diyalog içinde olduk. Kimi zaman internet üzerinden haberleştik, kimi zaman telefonla görüştük. Çoğu kez zarif mesajlarıyla güç verdi, deneyimleri ve önerileriyle yolumuzu aydınlattı. Kendisiyle yaptığım “İzmirlilerin açık kürsüsü: Rekor” (2005) ve “Bir gazetecinin unutmaya kıyamadıkları” (2008) başlıklı söyleşiler haber sitemiz www.kentyasam.com’da yayınlandı.
Haluk Amca ile 2005 yılındaki söyleşimizin ana teması; internette 1990’lı yıllarda “İzmirliler için açık kürsü” sloganıyla yayınlamaya başladığı “Rekor” adlı haber sitesiydi. Haluk Amca çoğumuzun internetle yeni tanıştığımız bir dönemde www.rekor.com alan adlı web sitesiyle kendisine yeni bir yol açmıştı bile. Rekor sitesinde deneyimlerini ve görüşlerini paylaşıyordu. Emekli olmasına karşın neler yaptığını soranlara, “Kendi gazetem var, onunla ilgileniyorum” karşılığını veriyordu. Çünkü Rekor da, onun yayın organıydı.
Web sitesi adını 1945 yılından başlayarak Güzelyalı ve Göztepe semtinde tek nüsha olarak yayımladığı belki de Türkiye’nin haftalık ilk semt gazetesinden alıyordu. Kızı Nazlı’nın kendisini bilgisayarla tanıştırıp haberciliğini bir web sitesinde yapma fikri aklına yatınca Rekor sayısal ortama taşınmış ve İzmirlilerin açık kürsüsü olarak yeniden yaşam bulmuştu.
Onüç yaşında annesine ait Remington marka, yeşil renkli daktiloyla başladığı yazın yaşamını bir Macintosh bilgisayarla sürdüren Haluk Amca bu tiryakiliğine eşi Güney Hanım’ı da ortak etmişti. Evlatlarının biri Amerika’da, diğeri Kanada’da yaşayan Haluk Amca, İngilizceyi iyi konuşuyor olmalarının avantajıyla da internet üzerinden haberleşmede kısa zamanda uzun mesafe kat etmişti.
İnternet, kağıt gazeteciliğini silip süpürecek
Haluk Amca ile söyleşmek için 2008 yılında gittiğimde elimde Yapı Kredi Yayınları’nca yayımlanan “Unutmaya Kıyamadıklarım” kitabı da vardı. Bir gün emekli olursa kitap yazmayı hayal ettiğini belirtmiş, “Unutmaya Kıyamadıklarım” adlı kitabında mesleki deneyimlerini, yaşadıklarını, İzmir basınının bir döneme damgasını vuran yerel medyasını, yönetici ve çalışan ilişkilerini ele almıştı. Bir dönemin tanıklığı niteliğindeki kitabın dağıtımının sağlık sorunları olduğu bir döneme denk geldiğini ve ne yazık ki kolay bulunamadığını söylemişti üzülerek.
Keyifli ve uzun bir söyleşi gerçekleştirmiştik kendisiyle yine. Değerli meslek büyüğümüz, internet yayıncılığına ilişkin görüşlerini paylaşırken, “İnternet mecrası, inanıyorum ki gazeteciliğin geleceğiyle iç içe hal aldı bugünden. Ve yarının gazeteleri ile yarının internet mecrası arasında bir yarış söz konusuysa, şimdiden bu yarışın favorisi internet mecrasıdır. Türkiye’de bile bu ilgi görülmeye başladı” demişti.
Dünyada internet mecrasının ne kadar sık kullanılmaya başladığını ve hatta dünyaca ünlü büyük gazetelerin bile interneti ön plana aldığını anlatmıştı Haluk Amca. “Bu müesseselerin internet yoluyla elde ettiği reklam geliri, gazete olarak elde ettikleri gelirlerle yarışmaya başladı bugünden. Aynı şeyi Türkiye’de de görüyoruz. Türkiye’de bugün internet sitesi olmayan gazete kalmadı gibi bir şey” demişti. “Gidiş o gidiş ki, belki bizim çağımızda değil ama daha sonraki yıllarda internet, kağıt gazeteciliğini silip süpürecek gibi görünüyor” diye eklemişti.
Yaşamım boyunca paylaştığı deneyimleriyle, yaşantısıyla unutmaya kıyamayacağım değerli meslek büyüğüm Haluk Cansın’a rahmet diliyorum. Öngörülerinin, paylaştığı birikim ve deneyimlerinin hem bizlere hem genç meslektaşlarımıza yol göstermesini umuyorum.
***
İzmir’e yeni bir Araştırma Kütüphanesi
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Gençlik Merkezi olarak yenilenen Alsancak Tarihi Havagazı Yerleşkesi’ndeki Araştırma Kütüphanesi ve Çalışma Alanı kapılarını açtı. 64 kişi kapasiteli kütüphaneden pandemi süresince sosyal mesafe kuralları gereği 20 kişi hizmet alabilecek. Kütüphanede 2 bin 100 Türkçe, 500 İngilizce olmak üzere toplam 2 bin 600 kitap bulunuyor. Ziyaretçilerin kullanabileceği sekiz bilgisayarın yer aldığı kütüphane de İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin dijital kütüphane sistemi içinde yer alıyor. Kütüphanede çalışma yapabilmek için gencizmir.com üzerinden randevu alınması gerekiyor. Kütüphane her gün 09.00-21.00 saatleri arasında hizmet verecek. Kütüphaneyi ziyaret edenler çalışmalarını kırmızı ve yeşil çalışma alanlarında, belirlenen üç farklı saat dilimi içinde gerçekleştirebiliyor.
***
Abdullah Bizden’in adı yeni bir kütüphanede yaşayacak
Mayıs ayında yitirdiğimiz Sanatçı İnşaat Mühendisleri Grubu (SİMGE) kurucularından, yazar, entelektüel, kitap dostu İnşaat Mühendisi Abdullah Bizden’in adı kuruluşunda büyük emeği geçen Çeşme Günkent Sitesi Kütüphanesi’ne verildi. Site sakinlerinin getirdiği kitaplarla altyapısı oluşturulan kütüphaneye Bizden de kitaplarından bağışlamıştı. Abdullah Bizden’in oğlu Ekmel Bizden, “Kitaplığın düzeni, ‘Al götür, oku getir’ prensibi ile işliyor. Herhangi bir kayıt ya da süre kısıtlaması yok. Site sakinlerinden umulanın üzerinde bir bağış oldu kitaplığa. Yaklaşık iki bine yakın kitap oldu. Babam görebilseydi gerçekten çok mutlu olurdu” diyor. Kitap dostu Abdullah Bizden, büyük emekle, yıllar boyunca biriktirdiği ve çoğu ilk basım 11 bine yakın kitabını İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Kütüphanesi’ne bağışlamış, yaşarken bu davranışıyla kitap dostlarına örnek olmuştu.
Ben ne okudum?
Güvenli Bölge Gorazde – Doğu Bosna’da Savaş, 1992-1995 / Joe Sacco / İthaki Yayınları
Çizgi roman türündeki kitap gazeteci Joe Sacco’nun 1995 yılında Doğu Bosna’da, savaşın en acı şekliyle yaşandığı kentlerden biri olan Gorazde’de kaldığı dört aylık dönemde Boşnak’larla yaptığı söyleşilerden oluşuyor. 2001 yılında Dünya’nın en önemli çizgi roman ödülü Eisner Ödülü’nü de alan kitap siyah-beyaz bir çizgi roman olarak hazırlanmış. Ünlü yönetmen Tayfun Pirselimoğlu’nun sunumuyla İthaki Yayınları’ndan çıkan kitap, bir dönem Sırp, Hırvat ve Müslümanların birlikte sorunsuz bir yaşam sürdüğü Bosna’nın Gorazde kentinde yaşanan acımasız savaşı anlatıyor. Boşnak Edin’in evinde kalan ve Gorazde’de yaşayan yaşlı genç herkesle diyalog içinde olan Sacco’nun çizimleriyle kaleme aldığı roman, yaşanan katliamı, acıları, çaresizliği, adaletsizliği objektif bir şekilde yansıtıyor. Bosna’nın Srebrenisa kentinde yaşanan soykırımın 25. yılında “Güvenli Bölge Gorazde – Doğu Bosna’da Savaş, 1992-1995” kitabı Avrupa’nın göbeğinde yaşanan insanlık dramını bir kez daha anımsatıyor.
***
İzmir Kitaplığı
İzmir Mozaiğinde Belirgin Taşlar / Melih Gürsoy
İzmir’de uzun yıllar Ege Bölgesi Sanayi Odası, İzmir Ticaret Odası, İhracatçı Birlikleri ve İktisadi Kalkınma Vakfı’nda aktif görevlerde bulunan ve 2016 yılında yaşamını yitiren sanayici Melih Gürsoy’un kaleme aldığı kitapta İzmir’de kente yaptığı hizmetlerle öne çıkan kişiler anlatılıyor. Gürsoy kitabın ön sözünde “1960’lı yıllardan sonra İzmir’e kimler hizmet vermiş, bu kimseler ne yapmışlar veya ne yapamamışlar, hayat hikayeleri ne imiş, bu bilgileri kapsayan bir belgesel meydana getirmeye çalıştım” diyerek üç yıl emek verdiği kitabın yapılış nedenine yer vermiş. İzmir’de doğan Gürsoy, bir yandan kendi yaşam öyküsünü anlatırken yaşamı süresince birlikte okuduğu ya da çalıştığı, yaşamına değer katan arkadaşlarına, dostlarının yanı sıra kente hizmetleriyle tanınan yaklaşık 250’ye yakın kişiyi de anlatıyor. Gürsoy, bu isimlerin bilinmeyen öykülerini kaleme alarak gelecek kuşaklara da değerli bir kaynak kitap bırakmış.
***
Çok satanlar listesi
Bir Nefes Gibi – Ferzan Özpetek – Can Yayınları
Delibo – Murat Uyurkulak – Can Yayınları
Sarmal – Murat Agirel – Kırmızı Kedi Yayınevi
Atatürk Kurucu Felsefenin Evrimi – Zafer Toprak – İş Bankası
Muazzez İlmiye Çığ – Cumhuriyet Mucizesi – Sia Yayınevi
Asla Vazgeçme Asla – Ali Türksen – Kırmızı Kedi Yayınevi
Unutkan Aşk – Nermin Bezmen – Doğan Kitap
Ben Kazanmadan Bitmez – Bircan Yıldırım – Destek Yayınları
Neandertaller Konuşur muydu? – Caner Kerimoğlu – Varyant
Ben Kirke – Madeline Miller – İthaki Yayınları
Bu liste Duvar Kitabevi, Kırmızı Kedi, Pan Kitabevi, Remzi Kitabevi ve Yakın Kitabevi katkılarıyla hazırlanmıştır.