KIBATEK: Türkçe bilim dili olsun

İzmir’de tam 21 yıldır edebiyat alanında çalışmalarını sürdüren Kıbrıs-Balkanlar-Avrasya Türk Edebiyatları Kurumu’nun (KIBATEK) düzenlediği Uluslararası Edebiyat Şöleni 29 Kasım-2 Aralık 2019 tarihleri arasında gerçekleşti. Bu yıl 46. kez düzenlenen şölende onur konuğu ülke Kosova olurken, “Kosova Türkleri Edebiyatı” da ana tema olarak işlendi.

KIBATEK Edebiyat Şöleni bu yıl Konak Belediyesi, Çiğli Belediyesi, Bosna Hersek Fahri Başkonsolosluğu, Bosna Hersek Kültür Dernekleri Federasyonu, Ege Kültür Vakfı, Gültepe Makedonya Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği, İzmir Demokrasi Üniversitesi işbirliğiyle gerçekleştirildi. Şölene belirlenen kontenjan kapsamında 25 şair, yayıncı, yazar, akademisyen ve çevirmen katıldı.

Şölenin açılış töreninde konuşan KIBATEK Yönetim Kurulu Başkanı Mevlüt Kaplan, temelleri 1998 yılında atılan kurumun bu şöleni yılda iki kez biri İzmir’de diğeri yurt dışında 21 yıldır gerçekleştiğini belirtti. Kaplan, KIBATEK kurulduğunda 12 ülkenin üye olduğunu bugün bu sayının 50 ülkeye yaklaştığını söyledi. Üniversitelerin KIBATEK’in çeviri ayağını oluşturduğunu anlatan Kaplan, Türkologların yurt dışında Türkçe’ye büyük önem verdiğini dile getirdi.

Türk dilinin bugün dünyada dördüncü dil olarak görüldüğüne dikkat çeken Mevlüt Kaplan, “İngilizce, Fransızca, Almanca olsun Türk dilinin çok gerisinde kalacaktır zaman içinde” dedi. Kaplan, “Bu bilgi çağında özellikle bilgisayar döneminde Türk dili, yapım dili bilimsel dile daha yakın olmaktadır. O nedenle biz ‘Türk dili bilim dili, sanat dili, çeviri dili olsun’ diyoruz. Buna ağırlık veriyoruz. Gittiğimiz her yerde bunu öneriyoruz” diye konuştu.

Bosna Hersek Fahri Başkonsolosu Ahmet Kemal Baysak, KIBATEK’in çalışmalarını kuruluşundan bu yana yakından izlediğini ve katkı koymaya çalıştığını belirtti. 1998 yılında yakılan KIBATEK meşalesini yurt dışından gelen konukların hiç bırakmadığını söyleyen Baysak, “Üyelik aidatı yok, devletten destek yok, bu nedenle bir deliliktir KIBATEK çalışmaları. Türk dilinin yaygınlaşması için emek veren herkese yürekten teşekkürler” dedi.

Ege Kültür Vakfı Başkanı – KIBATEK Genel Sekreteri Güzin Oralkan, İzmir’de KIBATEK tarafından uluslararası yelpazede gerçekleştirilen şölenin, kentin kurumsallaşmış en büyük edebiyat buluşması olduğunu söyledi. Oralkan, 17 ülkeden edebiyatçıların davet edildiği bu yılki şenliğe Almanya, Azerbaycan, Arnavutluk, Bulgaristan, Gürcistan, Irak (Türkmeneli), İran, Bosna-Hersek, Kosova, Kırgızistan, Romanya, KKTC temsilcilerinin geldiğini kaydetti.

Konak Belediye Meclis Üyesi ve İzmir Milli Kütüphane Vakfı Başkanı Ulvi Puğ da “Dünyanın geleceği eline silah alan değil kitap alan gençlerde olması lazım. Onun için kitaba, şiire, sevgiye uzanan her türlü etkinliği, platformu hem Konak Belediyesi hem Milli Kütüphane olarak gönülden destekliyoruz” dedi. Puğ, “Biz bütün Türki devletlerin, herkesin idolü olan Mustafa Kemal Atatürk’ün çocuklarıyız. Atatürk dört binin üzerinde kitap okumuş bir liderdi. Onun için kavga dilini kullanmazdı, vereceği cevapları en zarif şekilde verebilirdi” diye konuştu.

KIBATEK Uluslararası Ödülü, üye 47 ülke adına Onur Konuğu Ülke Kosova’yı temsilen Kosova Yazarlar Derneği ve Doğru Yol Türk Kültür ve Sanat Derneği’ne verildi. İki dernekle KIBATEK arasında kardeşlik protokolü imzalanan şölen etkinlikleri kapsamında Çiğli Kuş Cenneti’ni ziyaret eden konuklar daha sonra Uluslararası Kuş Cenneti Şiir Şöleni’nde Çiğlili edebiyat severlerle buluştu.

Uluslararası şölen için İzmir’e gelen konuklar ve KIBATEK üyeleri Bosna Hersek Fahri Başkonsolosu Ahmet Kemal Baysak’ın onurlarına verdiği yemekte bir araya geldi. İzmir Demokrasi Üniversitesi Konferans Salonu’nda düzenlenen “Dünyada Türkçe ve Türk Edebiyatları” panelinde ise İran, Bosna Hersek, Gürcistan, Özbekistan ve Kosova’da Türk edebiyatı ilişkileri, Türkologların üniversitelerde Türkçe öğrenimi konusunda yaptığı çalışmalar anlatıldı.

***

Şükrü Kocagöz babası yazar Samim Kocagöz’ü anlattı

Mimar Şükrü Kocagöz, Kemeraltı Halimağa Çarşısı’nda Sema Postacıoğlu’nun girişimiyle oluşturulan İzmir Okuma Evi’nde düzenlenen edebiyat söyleşilerinin ilkine konuk oldu. Kocagöz, Türk edebiyatının gerçekçi yazarlarından babası Samim Kocagöz’ün yaşamını, hikaye ve romanlarını anlattı. Söyleşiye yazar Efdal Sevinçli, Raşel Rakella Asal ve Hidayet Karakuş’un yanı sıra Kocagöz’ün ailesi, dostları ve edebiyat severler katıldı.

Mimar Şükrü Kocagöz, babasının eserlerinde yaşadığı dönemi sade ve anlaşılır bir dille anlattığını, öykü ve romanlarında sıradan küçük insanların yaşamlarına yer verdiğini söyledi. Şükrü Kocagöz, babası Samim Kocagöz’ün çok sayıda eserinin Macarca, Bulgarca, Romence, Kırgızca, Almanca, Rusça, Fransızca ve Bulgarca’ya çevrilerek basıldığını anlattı.

Samim Kocagöz’ün “Sam Amca” öyküsünün ise 1950 yılında Yeni İstanbul Gazetesi’nin New York Herald Tribune Gazetesi’yle birlikte düzenlediği Dünya Hikaye Yarışması’nda “dünyanın en iyi 54 hikayesi” arasında yer aldığını ve 60’dan fazla dile çevrildiğini kaydeden Şükrü Kocagöz, babasının ilk eserleri “Telli Kavak” ve “Sığınak”ın toplumsal gerçekçilik üzerine yazdığı ilk edebiyat ürünleri olduğunu dile getirdi. Şükrü Kocagöz yazarın eserlerinde Türkiye’nin günlük yaşamının, siyasi gelişmelerin, ekonomik sıkıntıların toplum üzerine etkilerinin yanısıra yaşamını sürdürdüğü Söke’deki çiftlik ve köy yaşamını da ayrıntılı biçimde anlattığına değindi.

Şükrü Kocagöz, yazar Samim Kocagöz’ün kaleme aldığı “İki Dünya”, “Nabi’nin Park Kahvesi”, “Sam Amca”, “Ahmetin Kuzuları”, “Cihan Şoförü”, “Yılan Hikayesi”, “Onbinlerin Dönüşü”, “Doludizgin”, “Kalpaklılar”, “İzmir’in İçinde”, “Bir Karış Toprak”, “Alandaki Delikanlı”, “Gecenin Soluğu”, “Yolun Üstündeki Kaya”, “Baskın”, “Yağmurdaki Kız”, “Eski Tüfek”, “Mor Ötesi”, “Bu da Geçti Yahu” adını taşıyan kitaplarının yazılış öykülerine ilişkin bilgi verdi. Söyleşide babasının ve ailesinin Ara Güler tarafından çekilmiş fotoğraflarına da yer veren Şükrü Kocagöz, fotoğraflarla kısa bir sunum da yaptı.

***

İzmir Kitapları

Emel Kayın
İyilik ve Kötülük İçin Mekanlar
Kanguru yayınları

“Her şeyi geride bırakıp da yalnız başına çıktığın o puslu yoldan dönebilirsen eğer, kentin kapıları sana sonsuza kadar açık olacak”… Öyküler, şiirler, denemeler, araştırma yazıları, belgesel metinleri yazarı Mimar Emel Kayın “İyilik ve Kötülük İçin Mekanlar” kitabı, insan var olduğundan beri onun dolaştığı yerlerde kol kola yaşayan iyilik ve kötülüğün, ev, oda, kent, sokak, hücre, kuyu, yol, yeryüzü gibi mekanların arka planını oluşturduğu kısa, deneysel, imgesel öyküler aracılığıyla sorgulandığı bir öykü kitabı. Kayın’ın hayatı titiz bir bakış açısıyla sorgulayan, hayata farklı bir pencereden bakan kitabının bazı satırları ise şiir tadında.

***

Ben Ne Okudum?

Kahve Kavurma Ustası
Ramazan Karakundakoğlu – Gökhan Mithat Karakundakoğlu

Toper Kahve Akademisi’nin Temel Bilgiler Serisi kapsamında hazırlanmış kitap benim gibi özellikle Türk kahvesi tutkunlarının merak ettiği sorulara yanıt veriyor. Öte yandan kahve sektöründe çalışan, bu sektöre girmeyi planlayan, kahve konusunda bilgi sahibi olmak isteyen kişi ve yatırımcılar için önemli bilgiler içeriyor. 1300’lü yıllardan itibaren sürekli gelişen bir sektör olan kahvenin petrolden sonra dünyanın ikinci büyük ticari emtiası olduğuna dikkat çeken Kahve Ustası’nda kahvenin tarihi, yeşil kahve üretimi, kahve çiçeği ve meyvesi, ülkelere göre kahve türleri, tadım yöntemleri anlatılıyor. Kitabın bana göre en keyifli bölümlerinden biri ise gittiğimiz kahve mekanlarındaki mönülerde anlamını bilmediğim kahve türlerini detaylı olarak anlatan ve bizi bilgilendiren Kahve Terimleri Bölümü.

***

Çok satan kitaplar

1- Aşkımız Eski Bir Roman – Ahmet Ümit – Yapı Kredi Yayınları
2- Kara Kutu – Soner Yalçın – Kırmızı Kedi Yayınevi
3- Beni Kör Kuyularda – Hasan Ali Toptaş – Everest
4- Menzil – Saygı Öztürk – Doğan Kitap
5- Her Yerde Kan Var – Ayşe Kulin – Everest Yayınları
6- Derin Ve Gizli Devlet Gazetecisi Olarak İtiraflarım – Sabahattin Önkibar – Kırmızı Kedi Yayınevi
7- Mor Bir Fil Gördüm Sanki – Kral Şakir – Varol Yaşaroğlu – Eksik Parça Yayınları
8- Şehvetiye Tarikatı – İsmail Saymaz – İletişim Yayınevi
9- Kalbimin Can Mayası – İclal Aydın – Artemis Yayınları
10-Bilgelik Ağacının Gölgesinde – Avram Ventura – Delidolu Yayınları

Liste Duvar Kitabevi, Pan Kitabevi, Kırmızı Kedi, Kitapsan, Yakın Kitabevi desteğiyle hazırlanmıştır.